Eerste fase onderzoek Lauwersmeer visie afgerond
25 apr 2005
Eerste fase onderzoek Lauwersmeer visie afgerond
LEEUWARDEN - Vorige week presenteerden Wetterskip Fryslân, Waterschap Noorderzijlvest, de provincies Fryslân en Groningen de eerste resultaten van het onderzoek dat zal leiden tot een nieuwe visie op het waterbeheer in en rond het Lauwersmeer. Nu de eerste fase van het onderzoek is afgerond lijkt gemaaluitbreiding onvermijdelijk voor een optimaal waterbeheer in de toekomst. Een nieuwe visie voor waterbeheer in en rond het Lauwersmeer is nodig om de natuurontwikkeling in het Nationaal Park Lauwersmeer te stimuleren en rekening te houden met de gevolgen van het veranderende klimaat.
In het onderzoek zijn vier verschillende manieren van waterbeheer bekeken, waarvoor verschillende waterstanden nodig zijn. Naast het handhaven van de huidige situatie (waterstand op -0,93m/ -1,03m NAP) is de zogenaamde estuariene variant bekeken. Dat betekent het toelaten van een gedempt getijde (tussen - 1,0 m en - 0,5 m NAP) door het laten instromen en uitstromen van water uit de Waddenzee door de spuisluis van Lauwersoog. Ook zijn de varianten "natzoet" en "natzout" bekeken, waarbij de waterstand in de winter 0,5 meter hoger is door de aanvoer van respectievelijk zoet water uit de boezem en zout water uit de Waddenzee.
De verschillende manieren van waterbeheer zijn bekeken op effectiviteit en haalbaarheid. Voor iedere manier van waterbeheer is een aantal maatregelen bekeken. De maatregelen bestonden onder andere uit het aanleggen van een kanaal aan Friese dan wel Groninger zijde, of zelfs beide. Deze maatregelen zijn afgevallen, omdat het een grote ruimtelijke ingreep zou betekenen. De kanalen doorsnijden de oude landschappen te veel en zijn bovendien zeer kostbaar. Daarnaast zouden er niet-natuurlijke afwateringspunten op de Waddenzee ontstaan.
De optie van het estuariene systeem vinden de partijen niet duurzaam, en valt daarmee af. De gunstige gevolgen voor de natuur door het laten overstromen en droogvallen van zandplaten, zullen door de zeespiegelrijzing naar verwachting op den duur achterwege blijven. De zandplaten zullen dan namelijk continue onder water komen te staan.
De maatregelen die in de volgende fase verder onderzocht zullen worden zijn:
- een groot gemaal bij Lauwersoog;
- een nieuw gemaal bij Dokkumer Nieuwe Zijlen gecombineerd met uitbreiding bij Elektra en kadeverhoging rond het Lauwersmeer;
- een nieuw gemaal bij Dokkumer Nieuwe Zijlen, een gemaal bij Lauwersoog en uitbreiding bij Elektra.
Na uitwerking van de overgebleven varianten vindt definitieve besluitvorming plaats bij de Provincies en Waterschappen. In het verdere onderzoek (fase 2) zullen tijdpad, aanleg-, beheer- en onderhoudkosten van nieuwe werken, én beheer- en onderhoudskosten van de oude werken in kaart worden gebracht. Daarnaast zal een uitwerking van verschillende maatschappelijke belangen centraal staan. Naast het behoud en de ontwikkeling van natuur in het Nationaal Park Lauwersmeer, spelen de belangen van de landbouw, de recreatie, de scheepvaart, de visserij en defensie een rol.
Een nieuwe visie op het waterbeheer in en rond het Lauwersmeer is noodzakelijk om de natuur in het Nationaal Park Lauwersmeer meer ontwikkelingskansen te bieden en tegelijkertijd wateroverlast of zelfs onveilige situaties in Fryslân en Noord en West Groningen te voorkomen. Dit laatste als gevolg van zeespiegelrijzing, een veranderend neerslagpatroon en de bodemdaling. De vier partijen verwachten de eerste contouren van de Watervisie Lauwersmeer eind 2005.
Bron: Wetterskip Fryslân (25-04-2005)