Extraatje van Kamer voor ‘noordspoor’
Als compensatie voor Zuiderzeelijn
Extraatje van Kamer voor ‘noordspoor’
Den Haag - Noord-Nederland kan van een meerderheid van de Tweede Kamer 160 miljoen euro extra krijgen, exclusief voor de aanleg van spoor. Dat geld komt boven op de twee miljard euro die minister Eurlings als compensatie biedt voor het afblazen van de Zuiderzeespoorlijn. De coalitiepartijen zien met D66, de SGP en het kabinet geen heil in deze lijn.
Het geld moet gestoken worden in het verbeteren van het spoor in de driehoek tussen Leeuwarden, Zwolle en Groningen. Dat bleek gisteren in een commissievergadering van de Tweede Kamer over de Zuiderzeelijn.
De coalitiepartijen CDA, PvdA en ChristenUnie realiseerden zich dat het vreemd is dat geen cent van de vierenhalf miljard euro die minister Eurlings voor nieuw en beter spoor wil uittrekken, bestemd is voor het Noorden. Dat besluit nam de verkeersminister drie dagen na het negatieve Zuiderzeelijnbesluit. Als compensatie voor het schrappen van de Zuiderzeelijn biedt de minister het Noorden twee miljard euro voor alternatieve structuurversterkende maatregelen. Een deel van dat geld is bestemd voor treinvervoer. Dat lijkt te veel op een sigaar uit eigen doos, meenden de coalitiepartijen. Daarom moet van de vierenhalf miljard voor het spoorwegennet 160 miljoen euro naar het Noorden gaan. De dekking voor die plannen moet overigens nog grotendeels gezocht worden.
Uit eigen doos
Bijna alle Kamerleden hamerden er op dat het Noorden geen ‘sigaren uit eigen doos’ aangeboden mogen krijgen als compensatie voor het niet doorgaan van de Zuiderzeelijn. Behalve geld voor de spoordriehoek werd er gedoeld op 200 miljoen euro voor de Zuidelijke Ringweg van Groningen en 28 miljoen euro voor verbreding van de autoweg tussen Ramspol en Ens in de Noordoostpolder. Ook geld uit het alternatieve pakket structuurversterkende maatregelen dat naar kennisinstituten als Wetsus gaat, wordt door verschillende Kamerleden gezien als sigaren uit eigen doos. Dat geld had op een andere manier ook wel naar Noord-Nederland kunnen komen, redeneren zij. Minister Eurlings bleef er bij dat in het alternatief pakket geen projecten zitten waar al eerder geld voor vrij was gemaakt.
De SP, VVD en GroenLinks zijn het niet met het kabinet eens en willen de Zuiderzeelijn wel aanleggen. De SP en de VVD komen waarschijnlijk samen met een motie om dat te bewerkstelligen. GroenLinks wil met de twee miljard intercityspoor aanleggen tussen Flevoland en Groningen. Volgens VVD-Kamerlid De Krom gaat het om de geloofwaardigheid van de politiek. ,,De belofte moet waargemaakt worden. Elk van onze politieke leiders heeft de belofte gedaan: CDA, PvdA, ChristenUnie en ook de VVD. Daarom zijn de mensen in het Noorden terecht boos.” De Krom werd door Samsom (PvdA) en Koopmans (CDA) verweten pas met deze visie te komen nu de VVD geen politieke verantwoordelijkheid draagt.
Het Noorden krijgt op aandrang van de coalitiepartijen voor een groot deel de regie over het alternatieve pakket maatregelen in handen. Eurlings: ,,Het Noorden mag zelf de planstudies uitvoeren. En als projecten minder kosten, blijven de euro’s in uw tas.”
Er hoeft niet per project uit dat pakket opnieuw een maatschappelijke kosten-baten analyse te worden uitgevoerd, beloofde de minister. Ook is er btw-compensatie mogelijk, waardoor Noord-Nederland 20 procent meer geld zou kunnen besteden. Eurlings herhaalde dat dit pakket volgens tal van onderzoeken het Noorden meer oplevert dan een Zuiderzeelijn. ,,Vele duizenden arbeidsplaatsen, terwijl de Zuiderzeelijn maar een paar honderd arbeidsplaatsen oplevert. Dus misschien wel tien keer zoveel.”
Van het pakket van twee miljard euro is straks 1,1 miljard euro bedoeld voor bereikbaarheidsprojecten, 600 miljoen euro voor openbaar vervoer en 300 miljoen euro voor kennis- en innovatieprojecten. Daar bovenop zou 160 miljoen komen voor verbetering van bestaand spoor.
De SGP en de ChristenUnie waarschuwden de minister dat het noordelijk deel van Flevoland niet buiten de boot mag vallen als het gaat om compensatie voor de Zuiderzeelijn. Het standpunt van de Partij van de Vrijheid en de Partij voor de Dieren is niet bekend. Die fracties lieten de commissievergadering aan zich voorbijgaan.
Bron: Friesch Dagblad (29-11-2007)
