Rampscenario Surhuisterveen interessant en leerzaam voor velen

Geschrokken door een overstekende bezoeker is een volgauto van de profronde zaterdagmiddag op volle snelheid het publiek in gereden. Twee zwaargewonde vrouwen liggen op een nagebootst parkoers aan Beansein bekneld tussen een verkneukelde tribune en een afgeknapte lantaarnpaal. Met dit rampscenario kregen tien brandweerkorpsen te maken tijdens een brandweerwedstrijd in Surhuisterveen.

Met een nogal paniekerige EHBO-er, een wielerronde die vanwege economische belangen maar niet wordt stilgelegd en een slachtoffer dat een tribune-buis door haar lichaam krijgt gespiest zijn de omstandigheden bepaald niet eenvoudig en wordt het het ongeluk opgewaardeerd tot middelgroot. “Dit soort situaties maak je niet echt vaak mee en zijn dus erg leerzaam”, zegt één van de deelnemende brandweerlieden.

“Veel scenario's had ik wel ongeveer verwacht, maar dit niet”, reageert bevelvoerder Ewoud Hoogstra van het korps Grootegast. Zijn team had veel tijd nodig om op het parkoers te komen. “Ik wilde eerst de ronde stilleggen en zo mijn team en de renners veilig stellen”, legt hij uit. “Voor je het weet heb je een wielrenner onder de hulpverleningswagen.”

Hij kon echter eerst niemand van de organisatie vinden en verloor hiermee kostbare minuten. Er waren korpsen bij die hier niet om dachten waardoor een kopgroep enkele malen dwars door de chaotische ongevalsplek racete. Als de bevelvoerder na drie ronden nog niet had gereageerd op de renners kregen ze er een klusje bij: één van de renners schoof dan onder de brandweerwagen zodat de situatie nog onoverzichtelijker werd.

“Je probeert alles volgens het boekje te doen, anders krijg je strafpunten”, blikt Hoogstra terug op de inzet van zijn team. “Dat blijkt onmogelijk in een uiterst chaotische situatie als deze.” Vooral de communicatie met overige hulpverlenende instantie's als ambulance en brandweer zijn vandaag weer scherp gesteld. “Je leert echt hardop denken zodat iedereen het kan volgen.”

Ook voor het ambulancepersoneel – dat veel frequenter met dit soort ongevallen te maken heeft – bevat de brandweerwedstrijd leermomenten. “Wij hebben vandaag tienmaal dezelfde uitruk gedaan, maar ook evenzoveel verschillende bevelvoerders meegemaakt”, aldus een verpleegkundige. “Dat geeft inzicht in diverse werkwijzen en dat is uiterst leerzaam.”

Zo laat de ene bevelvoerder de lantaarnpaal die over een slachtoffer ligt verwijderen met mankracht en de ander laat dit doen met spreidingsmateriaal. De eerste methode werkt veel sneller en levert dus veel tijdswinst op. Eén van de factoren waarop beoordeeld wordt, is de snelheid waarin de slachtoffers worden bevrijd. Globaal gezien hebben alle korpsen een klein half uur nodig om twee beknelde mensen vrij te maken.

“Ook voor een burgemeester is een complexe situatie als deze leerzaam”, reageert Tjeerd van der Zwan – die het opperbevel over de brandweer heeft in crisissituaties – na afloop van de wedstrijd bij de prijsuitreiking. “Zo zie je maar weer wat er zoal kan gebeuren bij een evenement als een profronde.”

De burgervader van Achtkarspelen is uitermate onder de indruk van de inzet van de korpsen en geeft ze dan ook een flink compliment: “voor mij zijn jullie allemaal winnaars!” Van der Zwan weet dat korpsen die deelnemen aan dit soort wedstrijden in de praktijk beter en sneller functioneren dan de teams die dit niet doen.

“Het is een pittige oefening die alle deelnemende diensten opscherpt”, weet bevelvoerder Jelle Bruining van het organiserende korps Surhuisterveen. Hij houdt zich vooral bezig met tijdwaarneming en kijkt uiterst geconcentreerd naar hoe de korpsen te werk gaan. “Je bedenkt eerst hoe je het zelf zou doen en kijkt dan hoe een ander het doet. Ook ik heb vandaag veel geleerd.”

De uitslag:

1. Hoogezand-Sappemeer (3)
2. Oosterwolde
3. Bierum
4. Grootegast
5. Heerenveen
6. Franeker
7. Westerbork
8. Damwâld
9. Lemmer
10. Hoogezand-Sappemeer (4)