Rechtspraak presenteert jaarverslag over 2004
16 mei 2005
Rechtspraak presenteert jaarverslag over 2004
DEN HAAG - Aan de stijging van het aantal rechtszaken is ook in 2004 nog geen eind gekomen. De instroom nam het afgelopen jaar met 13 procent opnieuw fors toe. Dat blijkt uit het jaarverslag van de Rechtspraak over 2004, dat vorige week in Amsterdam is gepresenteerd.
Achterstanden ingelopen
De Rechtspraak is net als vorig jaar goed in staat gebleken deze instroom bij te houden. Achterstanden zijn ingelopen en de tijd die de rechter gemiddeld nodig heeft voor de afhandeling van een zaak is in de meeste sectoren niet toegenomen (met uitzondering van de handelszaken). Doelmatiger werken en meer personele capaciteit droegen bij aan de productiestijging. Ook de grotere flexibiliteit die de Rechtspraak sinds enige tijd heeft om zaken te spreiden over de gerechten speelde hierbij een rol. De werkdruk bleef erg hoog, zoals ook door de Arbeidsinspectie werd gesignaleerd.
Kwaliteit
De toename van het aantal zaken legt een aanzienlijke druk op de Rechtspraak om de geboden kwaliteit op gelijk niveau te houden. Signalen, zoals recent van een advocaat-generaal bij de Hoge Raad, die er op wijzen dat de kwaliteit onder druk komt te staan, worden door de Rechtspraak zeer serieus genomen.
Achterstanden ingelopen
De Rechtspraak is net als vorig jaar goed in staat gebleken deze instroom bij te houden. Achterstanden zijn ingelopen en de tijd die de rechter gemiddeld nodig heeft voor de afhandeling van een zaak is in de meeste sectoren niet toegenomen (met uitzondering van de handelszaken). Doelmatiger werken en meer personele capaciteit droegen bij aan de productiestijging. Ook de grotere flexibiliteit die de Rechtspraak sinds enige tijd heeft om zaken te spreiden over de gerechten speelde hierbij een rol. De werkdruk bleef erg hoog, zoals ook door de Arbeidsinspectie werd gesignaleerd.
Kwaliteit
De toename van het aantal zaken legt een aanzienlijke druk op de Rechtspraak om de geboden kwaliteit op gelijk niveau te houden. Signalen, zoals recent van een advocaat-generaal bij de Hoge Raad, die er op wijzen dat de kwaliteit onder druk komt te staan, worden door de Rechtspraak zeer serieus genomen.
Het onderwerp kwaliteit staat daarom al enkele jaren hoog op de agenda van de gerechtsbesturen. Op verschillende manieren werken de gerechten systematisch aan het behoud en de versterking van de kwaliteit. Zo wordt het rechterlijk functioneren op verschillende manieren gemeten, worden klantwaarderingsonderzoeken gehouden en is in alle gerechten een klachtenregeling van kracht. Ook maken veel rechters gebruik van intervisie (intercollegiale toetsing), vaak met behulp van video-opnamen.
Uit de klantwaarderingsonderzoeken blijkt overigens dat rechtszoekenden, advocaten en het Openbaar Ministerie over het algemeen tevreden zijn met de rechtspraak. Wel kan de motivering en leesbaarheid van de uitspraken verder verbeterd worden. Ook vinden de ondervraagden rechtseenheid van belang. Daarom beziet de Rechtspraak de mogelijkheden voor meer samenwerking en afstemming tussen rechters bij de behandeling van zaken.
Vaker én strenger straffen
Met het Veiligheidsprogramma heeft het kabinet zich ten doel gesteld de criminaliteit en overlast in de openbare ruimte fors te reduceren. Dit wordt weerspiegeld in het aanbod van strafzaken. In 2004 nam het aantal lichte vergrijpen dat aan de kantonrechter werd voorgelegd met 28 procent toe en vormde deze categorie zelfs meer dan de helft van het totale aantal strafzaken.
De afgelopen jaren zijn rechters vaker én strenger gaan straffen. Vaker omdat zij meer dan voorheen zaken van het Openbaar Ministerie krijgen voorgelegd en strenger door meer vrijheids- en taakstraffen dan boetes op te leggen.
Stijging kantonzaken
Vooral het aantal kantonzaken steeg sterk. De stijging van het aantal handelszaken in de kantonsector hield onder meer verband met de toename van vorderingen van elektriciteitsbedrijven, ziekenfondsen en telecombedrijven. Zulke zaken worden steeds vaker gebundeld en digitaal aangeleverd en vervolgens met behulp van geautomatiseerde systemen afgedaan.
Europa
De laatste jaren laten een toenemende invloed van de Europese Unie zien op de nationale rechtspleging. Deze ontwikkeling stelt nieuwe eisen aan de kennis van rechters op het gebied van Europees recht. Voor dat doel werden extra cursussen ontwikkeld en werd per gerecht een coördinator Europees recht benoemd. De Europese rechtsbronnen en jurisprudentie zijn gemakkelijker toegankelijk gemaakt via het intranet van de rechterlijke organisatie.
De invloed van de EU maakt het ook noodzakelijk de samenwerking tussen de nationale rechtspraakorganisaties te versterken. Daarom is op initiatief van de Raad voor de rechtspraak het Europese Netwerk voor Raden voor de rechtspraak opgericht, waarin inmiddels 24 rechtspraakorganisaties uit de EU participeren. De Rechtspraak is ook een samenwerkingsproject met Turkije begonnen voor de oprichting van gerechtshoven aldaar.
Lees hier het jaarverslag van de Rechtspraak.
Bron: Centrale redactie rechtspraak.nl (16-05-2005)
