Historie

Geschiedenis
Surhuisterveen wordt ook wel ’It Fean’ genoemd. De plaatsnaam verraadt een veenkoloniale geschiedenis. Surhuisterveen is dan ook omstreeks het jaar 1600 ontstaan als een plaats van turfgravers en turfschippers. Deze historie is in het moderne Surhuisterveen slechts nog herkenbaar aan een aantal straatnamen. De wijken en de vaart (Gedempte Vaart) die door het dorp liepen zijn gedempt. Het zijn vooral de monniken geweest die van invloed zijn geweest op het ontstaan van Surhuisterveen. Zij behoorden tot de pioniers van de vervening, in hun kielzog volgden snel de ambachtslieden en de winkeliers.

Doopsgezinde Gemeente
De Doopsgezinde Gemeente van Surhuisterveen is ontstaan rond 1600 tijdens de verveningen van Surhuisterveen. Rond 1620 heeft er zeker al een Vermaning (Formanje) gestaan, want de eerste bekende leraar Gabbe Paulus stierf in 1643. De predikanten in latere periodes (zoals. D. Pekelharing) hebben een bijdrage geleverd aan de verbetering van Surhuisterveen. De huidige Vermaning dateert van 1804.

Brethren
Van 1720 tot 1729 heeft er een groep Duitse Doopsgezinden uit Schwarzenau in Surhuisterveen of omgeving gewoond. Zij lieten zich dopen in een poel te Kortwoude. Van hun verdere verblijf in Surhuisterveen is vrijwel niets bekend. Van Surhuisterveen gingen ze via Rotterdam met het schip ‘Allen’ naar de Verenigde Staten van Amerika. Ze vestigden zich in Pensylvanie en vormden daar de groep ‘Church of Brethren’.

Ondernemingsgeest
In de periode dat de vervening ten einde liep, moesten er andere bronnen van bestaan worden gevonden. Door de typerende ondernemingsgeest van de bewoners van Surhuisterveen ontwikkelde het dorp zich meer en meer tot een plaats met een ’centrumfunctie’. Reeds destijds kwamen er openbare en christelijke scholen, de eerste dateert uit 1820 en had slechts een leslokaal. Nog steeds heeft Surhuisterveen een groot aantal scholen voor lager en voortgezet onderwijs die leerlingen uit de wijde omgeving gelegenheid bieden noodzakelijke kennis op te doen voor hun arbeidzame leven.

Naast deze goede onderwijsvoorzieningen zijn ook de andere sociale voorzieningen in de loop der jaren (en worden tot op de dag van vandaag) op een hoog peil gebracht. Het verwarmde openlucht zwembad, de tennisbanen, de ijsbaan, het fraaie sportpark ’t Ketting en de goed geoutilleerde Surventohal maken Surhuisterveen tot het centrum voor sporters die op hun beurt dan ook zeer veelvuldig gebruik maken van deze faciliteiten. Uiteraard wordt in Surhuisterveen ook voldoende aandacht geschonken aan het culturele aspect. Recentelijk werd er een multifunctioneel centrum geopend en worden er diverse muziek-uitvoeringen gehouden in de daarvoor bij uitstek zeer geschikte Gereformeerde Kerk. Met name op cultureel gebied is de stichting KES een van de initiators.

De centrumfunctie van Surhuisterveen komt niet alleen tot uitdrukking in de vele sociale en culturele voorzieningen, ook het winkelcentrum beschikt over een grote aantrekkingskracht in de regio. De goede bereikbaarheid (gratis parkeren) van de winkels is hier zeker van invloed op. Verder is het aanbod van bedrijven in de industrie en de dienstverlenende sector aanzienlijk. Er wordt getracht zoveel mogelijk bij te dragen aan de positieve ontwikkeling van de plaats. Een voorbeeld hiervan is de vestiging van het Bedrijven Centrum Achtkarspelen dat startende ondernemers de gelegenheid biedt vanuit betaalbare bedrijfsunits een eigen bedrijf op te zetten. 
 
Vlecke
De Fryske Rie fan de Heraldyk heeft het dorp Surhuisterveen op 4 september 1986 de erkenning 'Vlecke' toegekend. Vlek of vlecke is (in Fryslân) de onofficiële aanduiding van een groot dorp, dat als het ware in de ontwikkeling van dorp naar stad is blijven steken. Ze hadden vaak meer "rechten" dan de doorsnee dorpen, zoals recht van waag en rechtspraak. De vlecken worden verdeeld in de vroege en latere vlecken. Drachten, Gorredijk, Heerenveen en Surhuisterveen behoren tot die laatste groep. Ze zijn in de 17^e en 18^e eeuw tot ontwikkeling gekomen. De vleckewapens onderscheiden zich van de gewone dorpswapens, doordat zij wel een kroon voeren.

Toekomst
Gekenmerkt door de van oudsher bepaalde ondernemingsgeest gaat Surhuisterveen zeker een dynamische toekomst tegemoet. Er wordt veel tijd en energie gestoken in de verbetering van de infrastructuur. Steeds meer mensen vinden in Surhuisterveen een woon- en werkplek.

Dat Surhuisterveen een zeer geliefde plek is blijkt tegenwoordig uit het zeer krappe woning-aanbod tengevolge van de beperkte uitgifte van bouwkavels door de gemeente. Uiteraard is dit een situatie waar Plaatselijk Belang (in samenwerking met de Vereniging van Handel en Industrie) zich positief voor inzet. Want alle Feansters zijn het erover eens; Surhuisterveen is de ’trekpleister’ van de regio, een mooi dorp met allure. De toekomst ziet er rooskleurig uit en dat willen we zo houden!